به نقل از «تابناک»

دورترین چیزی که می‌توانیم در آسمان ببینیم چیست؟

تاریخ انتشار: ۸ فروردین ۱۴۰۳ | کد خبر: ۴۰۰۲۲۰۳۷

به گزارش تابناک، نزدیک‌ترین منظومه ستاره‌ای مشاهده‌پذیر برای ما آلفا قنطورس است که حدود ۴٫۲۵ سال نوری از زمین فاصله دارد. نزدیک‌ترین ستاره در این منظومه‌ی سه ستاره‌ای پروکسیما قنطورس است، اما به دلیل اینکه از نوع کوتوله سرخ محسوب می‌شود، آن‌قدر کم‌نور است که بدون تلسکوپ به چشم نمی‌آید.

‌ زومیت به‌نقل از اسپیس‌دات‌کام، نوشت: دورترین ستاره‌ای که با چشم غیرمسلح قابل مشاهده است، V762 Cas، یک ستاره متغیر است که در فاصله ۱۶ هزار سال نوری ما قرار دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اگرچه این ستاره احتمالا ۱۰۰ هزار برابر درخشنده‌تر از خورشید است، این فاصله عظیم به این معنا است که در شرایط ایده‌آل در لبه‌ی دید در شب یک انسان معمولی قرار دارد.

میدانی از کهکشان‌های دور که توسط تلسکوپ فضایی جیمز وب ثبت شده است.

همه‌ی ستاره‌هایی که بدون تلسکوپ می‌توانیم ببینیم، بسیار بزرگ‌تر از خورشید هستند. ستاره‌هایی مانند خورشید و ستاره‌های کوچک‌تر به قدری کم‌نور هستند که نمی‌توانند بر فاصله بین خود تا زمین غلبه کنند و به این دلیل برای ما قابل مشاهده نیستند. بدین‌ترتیب، حدود ۹ هزار ستاره‌ی قابل مشاهده و بیش از یک میلیون ستاره غیرقابل مشاهده در فاصله ما تا V762 Cas وجود دارد.

درحالی‌که V762 Cas دورترین ستاره‌ای است که می‌توانیم با چشم غیرمسلح ببینیم، دورترین جرمی نیست که بدون تلسکوپ می‌توانیم ببینیم. این افتخار نصیب کهکشان آندرومِدا می‌شود.

نزدیک‌ترین منظومه ستاره‌ای قابل مشاهده برای ما آلفا قنطورس است

وقتی به کهکشان آندرومدا نگاه می‌کنیم که دارای بیش از یک تریلیون ستاره است، به چشم ما به شکل تکه مبهمی با اندازه‌ای در حدود مُشت باز دیده می‌شود. وقتی به آندرومدا نگاه می‌کنید، نوری را دریافت می‌کنید که سفر خود را بیش از ۲٫۵ میلیون سال پیش آغاز کرده است.

برخی از درخشش‌ها و انفجارها تا سطوح بالایی از روشنایی می‌رسند و به‌طور موقت حتی از فواصل بسیار دور دیده می‌شوند. به‌عنوان مثال، در سال ۲۰۰۸ انفجار پرتو گاما GRB 080319B به مدت حدود ۳۰ ثانیه با چشم غیرمسلح قابل مشاهده بود، گرچه در فاصله بیش از ۷٫۵ میلیارد سال نوری از ما قرار داشت. این بدان معنا است که وقتی نور این انفجار پرتو گاما سفر خود را برای اولین بار آغاز کرد، منظومه شمسی هنوز شکل نگرفته بود.

هنگامی که گالیله تلسکوپ نجومی را در اوایل دهه ۱۶۰۰ کامل کرد، دنیایی تازه رو به چشم‌های ما گشوده شد. تلسکوپ‌ها به ما این امکان را می‌دهند که اجرام کم‌نورتر را ببینیم، زیرا می‌توانند نور بیشتری را جمع کنند و تصاویر را بزرگنمایی می‌کنند.

بااین‌حال حتی با پیشرفته‌ترین تلسکوپ‌های زمینی و فضایی و جامع‌ترین بررسی‌ها، موفق شده‌ایم کمتر از ۳ درصد از کل ستاره‌های درون کهکشان راه شیری و کمتر از یک درصد از کهکشان‌ها در جهان قابل مشاهده را نقشه‌برداری کنیم. دورترین کهکشان‌ها هنوز در دسترس ما نیستند؛ آن‌ها به قدری کم‌نور و کوچک هستند که نمی‌توانیم آن‌ها را تشخیص دهیم.

 
دوربین فروسرخ نزدیک تلسکوپ فضایی جیمز وب ناحیه‌ای به وسعت ۵۰ سال نوری از مرکز متراکم کهکشان راه شیری را نشان می‌دهد. طبق تخمین‌ها، در این ناحیه از کمان سی ۵۰۰ هزار ستاره و همچنین برخی از اجسامی که هنوز شناسایی نشده‌اند، می‌درخشند.

طبیعت ترفند کوچکی در اختیار ما قرار داده است که گاهی می‌توانیم از آن استفاده کنیم تا عمق بیشتری از کیهان را ببینیم. وقتی نور ستاره یا کهکشانی دور از خوشه عظیمی عبور می‌کند، گرانش خوشه می‌تواند تصویر را بزرگ‌تر (در مواردی ۱۰ هزار برابر یا حتی بیشتر) کند.

 

ازطریق همین پدیده همگرایی گرانشی است که اخترشناسان توانسته‌اند دورترین ستاره شناخته‌شده یعنی ایرندل را شناسایی کنند که درحال‌حاضر در فاصله بیش از ۲۸ میلیارد سال نوری از ما قرار دارد. ستاره ایرندل ۹۰۰ میلیون سال پس از بیگ بنگ به صحنه کیهان رسید و از نسل‌های اول ستاره‌هایی بود که در کیهان ظاهر شدند.

دورترین جرمی که بدون تلسکوپ می‌توانیم ببینیم، کهکشان آندرودا است

ستاره‌شناسان با بهره‌برداری از تکنیکی شبیه همگرایی گرانشی، از تلسکوپ فضایی جیمز وب استفاده کردند تا فاصله زمین تا دورترین کهکشان شناخته‌شده یعنی JADES-GS-z13-0 را به‌طور دقیق اندازه‌گیری کنند. این کهکشان هم‌اکنون در فاصله بیش از ۳۳٫۶ میلیارد سال نوری ما قرار دارد و زمانی تشکیل شد که جهان ما ۴۰۰ میلیون ساله بود.

فراتر از آن، همچنان می‌‌توانیم اجرام کیهانی را ببینیم، اما برای دیدن آن‌ها باید از طول موج‌های دیگر نور استفاده کنیم.

در محدوده ریزموج، ما توسط درخشش تابش زمینهٔ کیهانی احاطه شده‌ایم که نور آن زمانی تولید شده است که جهان ۳۸۰ هزار ساله بود و از پلاسما به گاز خنثی تبدیل شد. این نور از آن زمان کیهان را غرق کرده است و تقریبا در مرز جهان قابل مشاهده قرار دارد.

ستاره‌شناسان حدس می‌زنند سیگنال‌های قدیمی‌تری نیز وجود دارد. برای مثال، فرایندهای عجیب و غریب در اولین لحظات بیگ‌بنگ سیلی از ذرات شبح‌مانند معروف به نوترینو را ایجاد کرد و جستجو برای یافتن آن همچنان ادامه دارد.

حتی فرایندهای عجیب‌تر در ثانیه‌ی نخست بیگ‌بنگ احتمالا کیهان را غرق امواج گرانشی کرد. ماموریت‌های پیشنهادی مانند «دیده‌بان بیگ بنگ» ممکن است آثار ضعیف این سیگنال باقیمانده را ثبت کنند و در این صورت، این سیگنال‌ها دورترین چیزی خواهد بود که می‌توانیم تشخیص دهیم.

منبع: تابناک

کلیدواژه: ماه رمضان عید نوروز نامگذاری سال ها جهش تولید با مشارکت مردم دعای روز شانزدهم رمضان فضا کهکشان ها اسپیس ماه رمضان عید نوروز نامگذاری سال ها جهش تولید با مشارکت مردم دعای روز شانزدهم رمضان بدون تلسکوپ قابل مشاهده سال نوری ترین ستاره ستاره ای بیگ بنگ ما قرار کم نور

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۴۰۰۲۲۰۳۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دوراهی سخت دولت سیزدهم در بازار ارز

فرارو- عبدالناصر همتی رئیس پیشین بانک مرکزی در یادداشتی به تشریح مضرات فاصله ارز نیمایی و نرخ ارز بازار پرداخت و نوشت: «براساس گزارش مسوولان بانک مرکزی در طول سال گذشته یعنی ۱۴۰۲، مبلغ ۶۹میلیارد دلار ارز با نرخی بسیار پایین‌تر از نرخ ارز در بازار، برای واردات تامین شده است. از کل مبلغ ارز تامین‌شده ۱۹میلیارد ارز ۲۸۵۰۰تومانی به ازای هر دلار برای نهاده‌های کشاورزی و دامی، دارو و تجهیزات پزشکی تخصیص یافته و ۵۰میلیارد دلار دیگر نیز با نرخ هردلار حدود ۳۸هزار تومان از طریق سامانه نیما برای واردات سایر کالا‌های مصرفی، مواد اولیه و کالا‌های واسطه تخصیص و تامین ارز شده است.»

به گزارش فرارو، همتی در بخشی دیگری از یادداشت خود نوشته است: «درحال حاضر اختلاف نرخ ارز بازار با نرخ ارز نیما به ۲۵هزار تومان یعنی بیش از ۶۰درصد رسیده است و اختلاف آن با ارز ۲۸۵۰۰تومانی به ۳۷هزار تومان رسیده؛ یعنی ۲.۳برابر شده است. به تجربه، توصیه خیرخواهانه اینجانب به مسوولان این است که این فاصله را به‌تدریج و در یک فاصله زمانی معقول اصلاح کنند. تداوم این سیاست نه تنها موجب ثبات اقتصادی نمی‌شود، بلکه موجب تحریک حرکت‌های سفته‌بازانه، خروج سنگین سرمایه و فاصله گرفتن نرخ بازار با نرخ‌های تثبیتی می‌شود.»

این سخنان همتی در شرایطی مطرح می‌شود که برخی از تحلیلگران اقتصادی طی یک ماه گذشته در خصوص اختلاف ۶۰ درصدی بین دلار بازار و دلار نیمایی هشدار داده و ابراز نگرانی کرده بودند. به اعتقاد کارشناسان اقتصادی، همزمان با افزایش عمق فاصله بین این ۲ نرخ، تقاضای کاذب در ارز بازار آزاد نیز رو به فزونی می‌گذارد. همچنین طی سال ۱۴۰۲، اختلاف بازار نیما و آزاد حدود ۲۰ درصد بود که رسیدن این فاصله به ۶۰ درصد، زنگ خطر‌ها را به صدا در می‌آورد.

با توجه به سخنان عبدالناصر همتی پرسش‌هایی مطرح است از جمله این که آیا پیشنهاد کاهش فاصله ۲ نرخ ارز در کشور، اقدامی مفید خواهد بود و در صورت تحقق این موضوع چه تحولات و پیامد‌هایی را در اقتصاد خواهیم دید؟ کامران ندری، اقتصاددان و استاد دانشگاه امام صادق به پرسش‌های فرارو پاسخ داده است:

بانک مرکزی توان کاهش نرخ ارز بازار آزاد را ندارد

کامران ندری به فرارو گفت: «این استدلال آقای همتی که می‌توان با روش فاصله نرخ ارز بازار با نرخ نیمایی، خروج سنگین سرمایه را کنترل کرد، استدلال اشتباهی نیست. منظور ایشان از خروج سرمایه شاید این باشد که منابع ارزی حاصل از صادرات به اقتصاد وارد نمی‌شود و وقتی هم وارد نشود مترادف با این است که خارج از اقتصاد می‌ماند. وقتی صادر کننده می‌بیند که نرخ در بازار آزاد ۶۵ هزار تومان و در نیما به طور فرض حدود ۴۰ الی ۴۵ هزار تومان است، طبیعتا انگیزه‌ای برای عرضه کردن ارز خود به بازار ندارد و ارز را خارج نگه می‌دارد. در شرایط مذکور حتی وارد کننده نیز ثبت سفارشی انجام می‌دهد که بیشتر از آن چیزی خواهد بود که مایل است وارد کند و در نتیجه سعی می‌کند ارز خود را خارج از کشور نگه دارد؛ بنابراین استدلال آقای همتی استدلال درستی به نظر می‌رسد.»

وی افزود: «بانک مرکزی به احتمال بسیار زیاد، علاقه‌ای ندارد که نرخ ارز در بازار آزاد ۶۵ تومان باقی بماند، اما توان این را ندارد که در شرایط فعلی تزریق کافی در بازار را انجام داده و نرخ دلار را کاهش دهد. اگر بانک مرکزی می‌توانست با یک تزریق معقول، نرخ را در بازار آزاد کاهش دهد، اولویت بر این بود که نرخ در بازار آزاد کاهش پیدا کند. اما چون در حال حاضر بانک مرکزی نمی‌تواند با تزریق معقول، نرخ را کاهش دهد، این راه را دارد که اجازه دهد نرخ در بازار نیما افزایش پیدا کند و مشکلی که آقای همتی گفته اند، اتفاق نیفتد.»

تبعات تغییر نرخ ارز نیمایی برای دولت سیزدهم

این استاد دانشگاه گفت: «این مسئله که نرخ بالا برود مشکل نیست، مسئله اصلی این است که اگر نرخ در بازار نیما افزایش پیدا کند، فشار‌های سیاسی روی دولت سیزدهم افزایش پیدا خواهد کرد؛ بنابراین من احساس می‌کنم این یک مسئله سیاسی است و افرادی که هم اکنون از این رانت ما به التفاوت نرخ نیما و بازار آزاد استفاده می‌کنند، اهرم‌هایی دارند که می‌توانند به لحاظ سیاسی، به دولت سیزدهم فشار وارد کنند. برای مثال دولت سیزدهم را از این موضوع می‌ترسانند که اگر قیمت بالا برود، نرخ کالا‌های تولیدی نیز افزایش قابل ملاحظه‌ای خواهد داشت. یکی از مشکلات این است. در حال حاضر به طرف ارز ۴۲۰۰ تومانی حرکت می‌کنیم. یعنی زمان دولت آقای روحانی، همین آقای همتی با مشکلی مشابه رو به رو بود. درست است که آقای همتی این توصیه را به دولت سیزدهم ارائه داده اند، اما ایشان در زمان ریاست خود بر بانک مرکزی، نتوانستند مشکل حداقل ارز ۴۲۰۰ تومانی را حل کند و علت آن هم به فشار‌های سیاسی موجود برمی‌گشت.»

وی افزود: «در حال حاضر، تصور آقایان این است که اگر نرخ ارز در بازار نیمایی افزایش پیدا کند یا نرخ ۲۸۵۰۰ بالا برود، روی قیمت کالا‌های اساسی که مردم روزانه استفاده می‌کنند، تاثیر می‌گذارد و همین موضوع نیز مانعی جدی است که به دولت سیزدهم، اجازه نمی‌دهد که نرخ را در بازار نیمایی تعدیل کند. به عبارت دیگر، ترس از تبعات چنین تصمیمی و پیامد‌های تورمی آن مانع می‌شود. یک تجربه نیز در رابطه با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی وجود دارد که نگرانی‌ها را مضاعف می‌کند. مسئله این است که هم اکنون، دولت سیزدهم، تحلیل کارشناسی شده‌ای از این که کدام تصمیم، تصمیم بهتری است ندارد. دولت نمی‌داند که آیا باید اجازه دهد این نرخ تعدیل شده و بالا برود یا نرخ را به شکل موجود حفظ کند. به نظر می‌رسد که دولت سیزدهم در این زمینه به جمع بندی خاصی نرسیده است. نگه داشتن نرخ در این سطح، محاسنی دارد و حسن آن این است که تولید کننده‌ها نمی‌توانند به این بهانه که ارز را با قیمت بالاتر تهیه می‌کنند، نرخ را افزایش دهند و معایبی نیز دارد که آقای همتی نیز به آن در قالب خروج سرمایه اشاره کرده است.»

این اقتصاددان در ادامه گفت: «اما این نکته را هم فراموش نکنیم که قطعا اطلاعات دولت، در رابطه با این که هزینه و فایده کدام سیاست بیشتر و کمتر است از دیگران بالاتر است. حقیقت این است که هیچ راه دیگری برای حل شرایط موجود نداریم. عرضه کننده انگیزه بسیار بالایی دارد و این شرایط در دوران آقای همتی نیز اتفاق افتاده است. در دوره ای، آقای همتی می‌گفت صادر کننده‌ها ارز خود را به کشور وارد نمی‌کنند. پس خود آقای همتی هم تجربه شرایط مشابه را داشته اند. هرچه فاصله قیمت ۶۵ هزار تومانی با نرخ نیما بیشتر شود، انگیزه برای صادرکننده‌ها مبنی بر این که ارز خود را وارد کشور نکنند، افزایش پیدا می‌کند.»